Kruidenbereidingswijzen
Het bereiden van planten is een vak op zich, maar op een ambachtelijke manier tinctuur, likeur of olie maken met kruiden kan iedereen. Experimenteren, proberen is dikwijls nodig om ervaring op te doen.
Je kan natuurlijk kruiden vers of als sap gebruiken. Jonge blaadjes opeten, het sap uitpersen en verdund opdrinken is de meest directe en zeer sympathieke vorm van kruidengebruik, alleen is dat niet altijd mogelijk, omwille van (1) de slechte smaak van sommige planten, (2) het seizoensgebonden gebruik, (3) het eventueel niet goed vrijkomen van werkzame stoffen en (4) het onpraktische om in te nemen. Daarom zijn vele kruiden door de eeuwen heen altijd verwerkt geweest tot tinctuur, likeur en siroop en dat doen we nu nog steeds.
Een herborist handelt niet alleen in kruiden maar ook in alcohol. Het is hét oplos- en conserveermiddel voor onze geneeskrachtige planten. Tinctuur, jenever, eau de vie, wijn, likeur, aperitief, noem…
Maart voorjaarstijd en ook tijd voor een herborist om boomsappen af te tappen. Vooral het berkensap heeft een eeuwenoude reputatie als bloedzuiverende gezondheidsdrank.
Maarts viooltje of Viola odorata, geurend viooltje zoals de officiële naam luid, heeft altijd tot de verbeelding gesproken. Zijn het de tere, blauwe bloemen die zo vroeg al het frisse voorjaar trotser…
Is het omdat hij overal te gemakkelijk groeit, dat we die prachtige struik zo weinig waarderen? Nochtans is hij niet alleen mooi, maar ook goed eetbaar en overal in de natuur voorradig. Vooral de geur…
Lavendelwater, gemaakt van vijf gram bloemen die men gedurende vijf minuten in een liter kokend water laat trekken, werkt verfrissend en kalmerend. Dat meldde ons al de Heilige Hildegard van Bingen, d…
Van Oost-Indië is onze uitbundig groeiende Tropaeolum niet. Zijn naam Oost-Indische kers berust op hetzelfde misverstand, als de naam West-Indië voor Zuid-Amerika, want de Oost-Indische kers komt niet…
Boerenwormkruid werd in vroeger eeuwen veel en vaak geplukt, gedroogd en gebruikt. Men wist deze plant naar waarde te schatten in een tijd waarin de chemische apotheek nog uitgevonden moest worden.
Cayennepeper kennen we vooral als scherp prikkelend, bijna pijn veroorzakend ingrediënt in verschillende specerijproducten. Vreemd lijkt het dan ook dat juist deze cayenne gebruikt wordt om gewrichtsp…
In een verre opslagplaats van oude boeken, kruidenpreparaten, foto's, eindwerken en verslagen van mijn eerste herboristenopleidingen, vind ik ook een bestofte fles vlierbessenwijn uit 1989. En zo bese…
Eau de Melisse des Carmes, Eau des Carmes, Aqua Carmelitarum, Spiritus Melissae compositus, Spiritus aromaticus en Spiritus carminativus. Dit zijn allemaal namen, die gegeven werden aan een aromatisch…
Het oudste en meest beroemde kruidenmengsel uit de geschiedenis is zonder meer het Theriacum Andromachi. Een mengsel dat meer dan 2000 jaar in gebruik geweest is, al werd het in de loop van de geschie…
Wij mensen zijn altijd op zoek geweest naar middeltjes die onze gezondheid kunnen verbeteren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er door de eeuwen heen genezers, dokters, apothekers en herboristen…
Honing in thee, honing in melk, honing in siroop, citroen met honing, honingemulsies, honingzalf en natuurlijk de honingdrank mede. Dat honing een geneeskrachtige werking heeft, vinden we zelfs terug…
Rozenwater en oranjebloesemwater zijn bekende hydrolaten, die we vooral kennen omwille van hun toepassing in cosmetica en keuken. De laatste jaren worden er ook hydrolaten gemaakt van vele andere krui…
Hyppocras is de naam van een geneeskrachtige kruidenwijn, die vanaf de Middeleeuwen heel populair was. Een miniatuur uit de 15de eeuw toont de winkel van een kruidenier met een uithangbord waar de ‘bo…
Dat knoflook voor de gezondheid, en meer bepaald voor de bloedvaten, van groot belang is, zou geen dokter meer mogen ontkennen. We moeten dus allemaal verse look leren gebruiken, toch kan het ook nutt…
In de fytofarmacie, kruidenapotheek en herboristerie worden een groot aantal bereidingsvormen van plantenmaterialen aangeboden. De meest bekende zijn de tincturen, de vloeibare en droge extracten en n…
Kweepeer of Cydonia oblonga, ooit bekend, dan vergeten, opnieuw herkend en nu weer vergeten, mag wat mij betreft opnieuw ontdekt worden. Als voedsel maar ook als medicijn mag de kweepeer er zeker zijn…
Verfris je linnen en parfumeer je linnenkast met heerlijke lavendelgeur en handgemaakte lavendelfakkeltjes. Heb je ooit een reisje naar het zuiden van Frankrijk gemaakt, dan ben je ze zeker tegengekom…
Het bereiden van planten is een vak op zich, maar op een ambachtelijke manier tinctuur, likeur of olie maken met kruiden kan iedereen. Experimenteren, proberen is dikwijls nodig om ervaring op te doen…
De naam tinctuur is waarschijnlijk afkomstig van het Latijnse werkwoord tingo, wat verven betekent. Bij de oude alchemisten, de voorlopers van de chemisten, bestond de opvatting dat transmutatie van m…
Gepubliceerd door Herborist op 22-07-2009, laatst gewijzigd op 10-04-2019. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.